…OVERSEAS…overseas…
OVERSEAS– một dự án Nghệ thuật được tổ chức tại Musee des Confluences– Lyon– Pháp (Bảo Tàng Văn hóa- Nghệ thuật và Nhân chủng học Hợp lưu) với sự quy tụ của nhiều loại hình nghệ thuật và nhiều nghệ sỹ Việt nam từ nhiều quốc gia và vùng miền trên thế giới, với những trăn trở về cội nguồn và văn hóa Việt.
Như tên gọi của Bảo tàng Confluences (nghĩa là Hợp lưu; nơi gặp gỡ của các dòng sông) OVERSEAS là sự tụ hội những dòng chảy sáng tạo khác biệt mang tinh thần Việt trong và ngoài quốc gia.
Đó là nhạc sỹ Jazz đương đại người Pháp gốc Việt với những biến ảo và ngẫu hứng của Jazz và âm nhạc truyền thống Việt nam.
“… Nguyen Le là một trong những người sáng tạo nhất trong số nhiều người chơi nhạc jazz khám phá cuộc hôn nhân của loại “âm nhạc cổ điển của Mỹ” với âm nhạc truyền thống từ mọi nơi khác, anh tập trung vào nguồn gốc của mình: Việt Nam.
Nhưng không chỉ dừng lại ở đó. Lê viết: “Tôi thích nghĩ về bản ghi âm này như một bữa tiệc, mà khách mời đã trải qua con đường riêng của mình, để trò chuyện về sự gần gũi và khoảng cách, ngọt ngào và mặn chát… Sau đó, nếu cảm xúc vẫn đang ở trong giai điệu, sự kết nối bí mật sẽ bừng sáng và âm nhạc có thể trở thành một ngôn ngữ phổ quát. ” (*)
Đó là một Tuan Le, nghệ sỹ tài hoa, người đã là đồng tác giả; khám phá, kết nối, đạo diễn và cũng là linh hồn của Overseas, như đã từng cùng với các cộng sự Lune Production dựng nên những chương trình nghệ thuật mang đậm dấu ấn Việt: Làng tôi, À Ố, Teh Dar…
Đó là những nghệ sỹ xiếc, múa… còn trẻ và rất trẻ người Việt và gốc Việt từ nhiểu nơi trên thế giới: Hong Nguyen Thai, Dennis Mac Dao đến từ Berlin, Đức, Nhật-Nam Lê từ Strabourg, Pháp, Vu Laurence từ Montreal, Canada, Đỗ Hải Anh từ Sài gòn, Việt nam…những nghệ sỹ đã và đang tìm thấy và khẳng định mình trên đường sáng tạo nên một nét riêng với sự hướng vọng về một quê hương, một quê hương mà có người chưa từng một lần đặt chân về lại.
Đó là n Ngo Hong Quang, một chất giọng ma mị và khả năng chơi nhiều nhạc cụ, đặc biệt là các nhạc cụ truyền thống Việt nam, hiện sống ở Hà lan; Trung Bao Nguyen một tay beatbox sôi động đến từ Mỹ; Alex Tran với đôi bàn tay ma thuật với bộ gõ đa dạng sống ở Pháp cùng với Illya Amar với dàn vibraphone kỳ ảo.
Đó là Cyril, chuyên gia ánh sáng, sống ở Nante, từng có nhiều duyên nợ với Việt nam qua các chương trình: Làng tôi, À Ố, Festival Huế…và kết hôn với một cô vợ Việt.
Đó là Lân Maurice Nguyễn với những kinh nghiệm sống và nghề nghiệp phong phú ở giữa hai quốc gia Pháp Việt, người đã cùng Nhất Lý Nguyễn, Tuan Le, Nguyễn Tấn Lộc…dựng nên những kỳ tích: Làng Tôi, À Ố, Teh Dar, Sương sớm…
Đó là Trúc Chỉ, “…một tiếp biến truyền thống trong bối cảnh đương đại”…một loại hình nghệ thuật mới, một giá trị mới được hình thành và xây dựng trên nền tảng tiếp biến văn hóa các giá trị truyền thống, đến từ Huế, Việt nam.
Trong “OVERSEAS”, Trúc Chỉ, không chỉ như một phần nền trang trí và phục trang, đạo cụ đơn thuần, mà là một thành tố tham gia trực tiếp vào chương trình như một thực thể găn kết, đối thoại và tương tác với giai điệu, vũ đạo, ánh sáng, không gian và con người…
Bên cạnh đó, một triển lãm trưng bày bộ tác phẩm: “Trúc chỉ- Lời của Sông/ Trúc chỉ- Listen to the river- phiên bản 2017” cũng được sắp đặt và trưng bày cùng lúc với OVERSEAS tại Bảo Tàng Confluences
Tất cả các thành tố tụ hội với nhau như các dòng sông ở điểm hợp lưu, như sự vận động, sáng tạo và hòa hợp của sáng tạo, của tinh thần Việt… mà nỗi hoài nhớ về một quê hương đã như những đám mây, những dòng sông…qua rất nhiều nơi chốn, không gian, thời gian…đã hòa quyện với những giá trị phổ quát của tinh cầu này, cho quê hương không chỉ còn là một sự cụ thể đơn thuần nữa, mà là một vận vặn, dịch chuyển, tiếp biến và không ngừng sáng tạo…cho những gia tài của đất Mẹ được cộng thêm vào những âm hưởng, giá trị mới mẻ…không ngừng…
Cám ơn rất nhiều các nghệ sỹ đã lao động nghệ thuật cực nhọc cũng nhau làm nên một giá trị mới: OVERSEAS!
Đặc biệt cám ơn đạo diễn, nghệ sỹ Tuan Le, linh hồn của OVERSEAS; là người khám phá, kết nối và cùng các nghệ sỹ dựng nên một tuyệt phẩm OVERSEAS tháng 10-2018!
(*)French-Vietnamese Guitarist Breaks Barriers : For Nguyen Le, More the Merrier
Mike Zwerin– International Herald Tribune
Wednesday, January 17, 2001
Box: lời tựa trên CD OVERSEAS của Nguyen Le: (dịch thô bới Phan Hải Bằng)
Album nhạc này được viết cho chương trình OVERSEAS, được sáng tạo bởi đạo diễn sân khấu TUAN LE, được ủy nhiệm và đồng sản xuất bởi Musee des Confluences ở Lyon và công diễn vào tháng 10 năm 2018. Rất cám ơn Sylvie đã tạo nên cuộc phiêu lưu thú vị này!
Tôi lớn lên khi biết rằng tôi là một “Overseas” – một Việt kiều, sinh ra trên đất khác sau đó là quê hương của bố mẹ tôi, nhưng chứa đựng những giấc mơ của một đất nước rất xa xôi. Album này, như chủ ý của tôi, đặt ra để phản ánh nền văn hóa di cư, phát triển và biến đổi như thế nào trong suốt hành trình của họ. Đây là chương tiếp theo, hai mươi hai năm sau “Những câu chuyện từ Việt nam” và năm album tiếng Việt khác. Sâu trong gốc rễ của những bài hát truyền thống, nhìn qua lăng kính của nhạc jazz, là sự tìm kiếm linh hồn bên trong của Việt nam. Hôm nay Việt Nam đã thay đổi, cũng như tôi. Câu hỏi không còn là “Tôi có phải là người Việt Nam?”
Hôm nay tôi là người Việt Nam và một công dân trên thế giới, âm nhạc của tôi muốn thể hiện điều này, và mong muốn mang lại một sự sáng tạo về đất nước như bây giờ. Đó là lý do tại sao album này và chương trình này đã được định hình bởi rất nhiều tài năng.
Chúng tôi đã cố ý tập trung vào các nghệ sĩ Việt Nam, và mọi người cũng mang đến một cái gì đó của đất nước mà họ di cư (hoặc không). OVERSEAS bắt đầu từ Paris, Lyon, Strasbourg, Copenhagen, Seattle, Berlin, Montreal, Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Huế. OVERSEAS bao gồm nghệ thuật xiếc, múa đương đại và urban dance, thiết kế trang phục, đạo diễn sân khấu và nghệ thuật sắp đặt, nghệ thuật Trúc Chỉ. Âm nhạc của OVERSEAS kết hợp jazz, nhạc truyền thống, âm nhạc dân tộc thiểu số, rock, hip hop, reggae và electronica.
Đây là câu chuyện có tính phổ quát, cũng như các khái niệm về nhận dạng và di cư, địa phương và toàn cầu, đang trở nên rất quan trọng hiện thời. Qua bên kia đại dương, người ta biết mình là ai và sẽ trở thành người như thế nào. Nhớ về nguồn gốc của mình và bắt đầu cho một định mệnh chưa được phát lộ.
Nguồn: Facebook